Boyun şişlikleri

Boyunda şişlik olduğunda çoğunlukla önem verilmez ve şişlik bazen uzun süre devam edebilir. Oysa boyunda şişlik bazı durumlarda çok önemli bir hastalığın ya da kanserin habercisi olabilir. Boyunda şişlik sebepleri arasında lenf bezi büyümesi (beze) önemli bir yer tutar. Tıpta lenf bezin büyümesine “lenfadenopati” denir. Lenfadenopati, boyun muayenesi sırasında sık karşılaşılan bir bulgudur. Lenfadenopatilerin çoğu iyi huylu olup; enfeksiyonlar ve çeşitli kanserlerin seyrinde ilk bulgu olarak karşımıza çıkabilirler. Bu hastalarda tanıda geç kalınması önemli tıbbi sorunlara yol açabileceğinden bir doktor için lenf nodlarının iyi değerlendirilmesi ve hangilerini araştıracağı çok önemlidir. Eğer lenf bezi büyük ise, lenfadenopatinin gerçek nedeninin araştırılması gerekir. Bir santim altındaki lenf bezleri çok önemli değildir. Bunun üzerinde büyüme varsa önem kazanır. Kafa arkası ve kulak arkasındaki lenf bezi büyümeleri genellikle enfeksiyöz kaynaklıdır. Yine iki haftadan kısa süren lenf büyümeleri çoğunlukla enfeksiyöz kaynaklıdır. İki haftadan uzun öyküde ise, verem, viral enfeksiyonlar, HIV, kötü huylu kanserler , otoimmün hastalıklar düşünülebilir.

Meslekle ilgili hastalıklar örneğin ziraat ve tarımla uğraşanlarda, evde kedi köpek besleyenlerde bununla ilgili boyunda lenf büyümesi olabilir. Uzun süre kullanılan ilaçlar (difenilhidantoin, karbamazepin, primido suksinatlar, altın tuzları, sulfasalizin, kaptopril, atenolol, kinidin, allopurinol, sefalosporin, primetamin) lenf büyümesine neden olabilir. Lenf bezi büyüklüğü yanında , eklem ağrısı ve kas ağrısı mevcut ise, bu sıklıkla bir viral enfeksiyona işaret eder. Son günlerde geçirilmiş üst solunum yolu enfeksiyonları, döküntülü hastalıklar, diş ve dişeti rahatsızlıklarının mevcudiyeti öyküde çok önemlidir. Kriptik tonsilit, çürük bir diş boyundaki lenfadenopatinin nedeni olabilir.

Lenf bezinin ağrılı, hassas ve kızarık olması, iltihaplı bir olaya işaret edebilir. Tüberküloz ve malign hastalıklarda lennfadenopati hızlı büyüyüp kapsül gerilimi yaratmadıkça ağrısızdır. Hodgkin hastalığında lenf nodu ağrısız, yumuşak hareketli ve lastik kıvamındadır. Hodgkin-dışı lenfomalarda ise sert ve genellikle ağrılıdır. Taş gibi sert lenf nodlarını metastatik küme biçiminde görmekteyiz.

boyunda lenf büyümesi varsa ayrıntılı kulak burun-boğaz ve diş muayenesi de ayrıca yapılmalıdır. Gerek enfeksiyonlar gerekse kötü huylu kanserler için önemlidir.

Baş ve boyun bölgesinde başlayan tümör ya da kanserler, genellikle vücudun başka bölgelerine yayılmadan önce boyundaki lenf bezlerine yayılırlar. Lenf bezleri burada bir engel ya da filtre gibi görev yaparlar. Boyunda 2 haftadan uzun süredir varolan bir şişlik, doktora gitmenizi ve muayene olmanızı gerektirir. Boyundaki bütün şişlikler kanser değildir; ancak boyundaki şişlik ağız, boğaz, gırtlak, tiroid bezi, lenf ve kan kanserlerinin erken belirtisi de olabilir. Kanserlerin neden olduğu şişlikler genellikle ağrısızdırlar ve zamanla büyürler. Ancak kitlenin iltihaplanması durumunda ya da sinirlere bası yaparsa ağrı da oluşabilir. Yukarıdaki belirtilerin hepsi kanser dışındaki hastalıklarda da görülebilir ve teşhis kanser olmayabilir. Emin olmak için, belirtiler ortaya çıktığında doktorunuza muayene olmanız gerekir. Baş ve boyun bölgesindeki kanserler erken teşhis edildiklerinde ciddi sorunlar olmadan tedavi edilebilirler, ve  bu kanserlerin tamamen iyileştirilebilme oranları artacaktır.
Doktora erken müracaat ediniz! Başta sigara içimi olmak üzere kanser için risk taşıyan alışkanlıklardan kaçınınız ve sağlıklı yaşam için gerekli düzenlemeleri kendi hayatınıza uygulayınız. Güneşin zararlı etkilerinden korununuz.